De alarmerende koppen vliegen ons om de oren, ‘Straks is er geen enkel huis meer te koop’ (Telegraaf), en: ‘Woningaanbod droogt op in heel Nederland’ (FD). Wat is er precies aan de hand en wat is eraan te doen?
Schaarse en Krappe woningmarkt
Voor het eerst sinds 2012 is er officieel sprake van een krappe woningmarkt, zo meldt de Nederlandse Makelaarsvereniging (NVM). Halverwege het derde kwartaal stonden er namelijk 37% minder huizen te koop dan het jaar ervoor. Waar de oververhitting vooral plaats heeft in de steden, waar bijvoorbeeld bijna geen ‘goedkope’ huizen (tot €200.000) worden verkocht, trekt het nu steeds verder het land in.
Waterbedeffect
Zo ontstaat het zogenaamde waterbedeffect. Starters trekken naar de regio, waardoor huizen in de omgeving van de grote steden, bijvoorbeeld Haarlem, Bussum en Zeist ook duurder worden en ook daar de krapte toeneemt. Landelijk biedt al zo’n 25% van de kopers boven de vraagprijs, en in Amsterdam zelfs bijna 80%. Inmiddels worden er jaarlijks zo’n 170.000 woningen te koop gezet, terwijl dit aantal bij het vorige ‘kookpunt’ op de huizenmarkt, tien jaar geleden, veel hoger lag, met 190.000 te koop staande woningen.
Regie bij het Rijk
Ger Jaarsma, voorzitter van het NVM, vindt dat het Rijk nu de regie moet nemen. De verantwoordelijkheid ligt ook bij gemeenten zelf: zij moeten sneller bouwvergunningen afgeven. Dit kan worden gestimuleerd door prestatieafspraken tussen het Rijk en de gemeente. Ook moet de infrastructuur worden verbeterd en moeten de ruim 400.000 werkelozen worden omgeschoold tot timmerman, loodgieter en al wat nodig is in de bouw.
Visie
Bovenal is het tijd voor een woningvisie, waar de komende kabinetten zich aan committeren. Elk kabinet verandert nu juist weer de spelregels op de woningmarkt, er mist een ‘eindbeeld’, een goed onderbouwde visie, zo meent Jaarsma. Werk aan de winkel – of beter: de huizenmarkt – dus, voor Rutte III en hun opvolgers.
BRON: hypotheekrente.nl
AUTHEUR: Francis Boer
